CONCEPT0031 Urbanism - Architecture - Pluricultural studies

De kracht van het ontwerp komt uit de beperkingen die het programma en het budget opleggen. Dit zorgt ervoor dat niet het hele hebben en houden in het ontwerp wordt gegooid met overdaad aan ideeën en zonder onderlinge samenhang. Het Turks Cultureel Centrum (TCC) lijdt niet aan dit euvel. De uitgangspunten zijn spaarzaam, zitten elkaar niet in de weg en komen daardoor allen tot hun recht.

De locatie van het nieuwe TCC is het voormalige bowlingcentrum liggend aan de Kennedylaan in Doetinchem. De Kennedylaan is onderdeel van de stedelijke hoofdontsluiting. Het plangebied ligt ingeklemd tussen bestaande kruisingen met de Ds. Van Dijkweg en Rozengaardseweg. 

Het gebouw, een Turks Cultureel Centrum

In de tijdgeest van de 21^ste eeuw vraagt de architectuur van een moskee een modern en dynamisch ontwerp. Belangrijke elementen zijn niet alleen de gebruikers, maar tevens stedelijke context waarbinnen het gebouw wordt geplaatst. Tevens is het gebouw toereikend voor jong en oud, eerste en latere generaties, Turks, Islamitisch en Nederlands.

Het project voorziet in een ideale relatie tussen maatschappelijke ideeën, programmatische eisen, functionaliteit en visuele expressie. Dit maakt het vervolgens mogelijk dat de functie van de moskee optimaal benut zal worden.

De verschillende (en soms overlappende) functies die zich bevinden in de moskee hebben geleid tot multifunctionele en aanpasbare ruimten die, afhankelijk van de functie, tegelijkertijd zorgen voor natuurlijk integrerende interactie tussen haar gebruikers. Buiten deze functies vangt het ook de fluctuaties van bezoekers en gebruik op. Zo kunnen ruimten aangepast worden tijdens top dagen, zodat er extra gebedsplekken worden gecreëerd, maar kunnen er ook conferenties, feesten, colleges of lezingen gehouden worden.

De moskee heeft als doel de binding van jong en oud, de Doetinchemers, te stimuleren en versterken.

Herkenbaarheid

Belangrijke elementen die een plek hebben gevonden in het ontwerp zijn water, licht, geluid, kalligrafie en materialisering.

Het TCC is vertegenwoordigd door een eigen volume. Samen vormen de verschillende vlakken (materialen) een afgewogen geheel. We hebben ons tot doel gesteld een specifiek gebouw te maken dat net als haar gebruikers sober en eerlijk is. Deze overwegingen hebben geleid tot een uit beton, hout, glas en baksteen vervaardigde cultureel centrum.

Ondanks de helderheid en soberheid van het ontwerp is het niet helemaal gevrijwaard van symboliek en ornament. Op verschillende plekken komt dit terug in materialisering. Eveneens zijn de abstracte minaret en de koepels daar voorbeelden van. Tevens is er kaligrafie in de buitengevels opgenomen en wordt beton voorzien van subtiele verwijzingen, wat ook terug komt in de metseltechnieken.

Gebedsruimte

Deze gebedsruimte wordt gecombineerd met een reinigingsruimte voor het wassingritueel. Tevens is de gebedsruimte zodanig toegankelijk dat er veelvoorkomende irritaties bij het uitdoen en opbergen van schoenen worden voorkomen. Zo is er de schone gang met meerdere toegangen tot de gebedsruimte, wat zorgt voor een ideale toegankelijkheid. Het oproep tot gebed zal levensecht ervaren worden door de gecreëerde atmosfeer in de gebedsruimte. Tegelijkertijd zal deze oproep worden vertaald in lichtdiagrammen en naar buiten worden gezonden middels de minaret. Het dak is voorzien van zes openingen waardoor op elke plek in de ruimte de ervaring op hemelse wijze wordt ervaren, dit wordt tevens geaccentueerd door de hoogte van de ruimte.

De ruime trap die toegang biedt aan de bovengelegen verdiepingen, waaronder de gebedsruimte, doet dienst als verkeersruimte, maar ook als zitmeubel. De trap biedt mogelijkheden om in het midden de schoenen uit of aan te doen. Dit alles zal de verkeer toestroom in goede orde leiden.

Er is gekozen in dit ontwerp om het reine en onreine van elkaar te scheiden. Hierdoor is o.a. de toilet gescheiden van de wasruimten. De schoenkasten zijn opgenomen in de toegangswand tot de gebedsruimte. Hierdoor zijn de schoenen altijd overzichtelijk en ordelijk terug te vinden.

‘Turku odasi’

Deze ‘pre-pray’ en/of ‘after-pray’ ruimte is de ruimte voor ontmoeting, ontspanning en/of verdieping. Deze ruimte is zodanig multifunctioneel dat deze tevens fungeert als bibliotheek en internet-ruimte. Jong en oud ontmoeten elkaar hier en zorgen voor de nodige levendigheid buiten de gebedstijden om.

Hier kan men (inter-) nationaal nieuws lezen via internetzuilen of kranten, digitaal preken na-luisteren, maar ook samenkomen met familie, vrienden of visite. Vanuit deze ruimte is er tevens zicht op de foyer, cultifunctiezaal en de Kennedylaan.

Cultifunctiezaal

Deze multifunctionele zaal is een combinatie van een conferentiezaal, vergaderruimte en feestruimte. Naar gelang de wens van gebruik kan de ruimte worden getransformeerd in twee ruimten.

Het gebouw bezit tevens verhuurbare ruimten voor bijvoorbeeld een kapper of kleine winkel voor dagelijkse behoeften.

Park(eren)

Het terrein van het TCC heeft een in- en uitrit aan de Kennedylaan. Het terrein heeft tevens 62 parkeerplaatsen (400 – peil) voor de bezoekers van het gebouw. Deze parkeerplaatsen zijn zodanig opgenomen in het park dat de openstaande parkeerplaatsen in het groen wegvallen, dit door gebruik te maken van doorgroei bestrating en markeringen. Er is tevens een speelplek in het park(eren) opgenomen waar jong en oud, bezoekers van het TCC en omwonenden, gebruik van kunnen maken. Tevens is het gebouw (peil = 0) zo geplaatst in het park, dat het naastliggende Atrium wordt gescheiden door een ruime groenstrook met bomen, planten en bloemen. Het gebouw wordt omkaderd door een ruime veranda die tevens als toegangspad fungeert.

De Imam-bungalow

Deze woning, bestemd voor de imam en de gasten, opent zich naar het park (en gebouw) toe. De woning wordt verbonden door middel van een ruime waterbassin. Het water tussen de bungalow en het TCC vormt een verbindingsbuffer en zorgt ervoor dat er een ontspannende/dempende binding ontstaat met de drukke verkeersweg gelegen aan de Kennedylaan. Het park maakt door deze watervoorziening deel uit van het geheel. Er is door deze gehele stedenbouwkundige indeling van het terrein een extra entree/toegang ontstaan aan het achterpad dat grenst aan de imam-bungalow.