CONCEPT0031 Urbanism - Architecture - Pluricultural studies
Urbanism - Architecture - Pluricultural studies
Lab0031:Nu verkrijgbaar! “De Moskee.” publicatie
PERSBERICHT
Rotterdam, 2 april 2009
De Moskee.
Politieke, architectonische en maatschappelijke transformaties
Samenstelling en redactie: Ergün Erkoçu en Cihan Buğdacı
Met bijdragen van Frits Bolkestein, Tariq Ramadan, Shervin Nekuee, Nebahat Avcioğlu, Willem Schinkel, Wilfried van Winden, Roemer van Toorn, Eric Roose, Azra Akšamija en Ole Bouman.
Fotografie: Christian van der Kooy en Dick Barendsen
Gebonden | Geïllustreerd (kleur) | 192 pagina’s | Formaat 22,5 cm x 22,5 cm
Nederlands editie | ISBN 978-90-5662-571-9 | € 29,90
Engelse editie | ISBN 978-90-5662-691-4 | € 35,00
Vormgeving: Studio Léon & Loes
Een onschuldig geloofsgebouw of hét bewijs van een ‘tsunami van islamisering’: iedereen in ons land heeft zo zijn eigen gedachten over de moskee. Vaak gaan die gedachten verder dan het bouwwerk alleen. Ze hangen samen met discussies over de al dan niet geslaagde integratie van moslims of de mogelijke gevaren van de islam. Zeker de laatste jaren zijn deze discussies nogal eens ten koste van de moskee als bouwwerk uitgevochten. De traditionele moskee met koepel en minaret fungeerde daarbij vaak als heet hangijzer.
PERSBERICHT
Rotterdam, 2 april 2009
De Moskee.
Politieke, architectonische en maatschappelijke transformaties
Samenstelling en redactie: Ergün Erkoçu en Cihan Buğdacı
Met bijdragen van Frits Bolkestein, Tariq Ramadan, Shervin Nekuee, Nebahat Avcioğlu, Willem Schinkel, Wilfried van Winden, Roemer van Toorn, Eric Roose, Azra Akšamija en Ole Bouman.
Fotografie: Christian van der Kooy en Dick Barendsen
Gebonden | Geïllustreerd (kleur) | 192 pagina’s | Formaat 22,5 cm x 22,5 cm
Nederlands editie | ISBN 978-90-5662-571-9 | € 29,90
Engelse editie | ISBN 978-90-5662-691-4 | € 35,00
Vormgeving: Studio Léon & Loes
Een onschuldig geloofsgebouw of hét bewijs van een ‘tsunami van islamisering’: iedereen in ons land heeft zo zijn eigen gedachten over de moskee. Vaak gaan die gedachten verder dan het bouwwerk alleen. Ze hangen samen met discussies over de al dan niet geslaagde integratie van moslims of de mogelijke gevaren van de islam. Zeker de laatste jaren zijn deze discussies nogal eens ten koste van de moskee als bouwwerk uitgevochten. De traditionele moskee met koepel en minaret fungeerde daarbij vaak als heet hangijzer.
Ergün Erkoçu maakte in 2003 naam als een van de bedenkers van het verrassende concept van de Poldermoskee. In De Moskee. presenteert hij met medeauteur Cihan Buğdacı een interdisciplinaire visie op de rol van de moskee in de Nederlandse samenleving. Ongeveer 800.000 moslims in Nederland hebben in totaal bijna vijfhonderd moskeeën tot hun beschikking. Waar moskeeën vanaf de jaren 70 werden ondergebracht in oude schoolgebouwen, fabrieken of kerken, worden er nu nieuwe moskeeën gebouwd die de islam letterlijk ‘zichtbaar’ maken in de samenleving.
Dit boek wil de discussie over de moskee verdiepen en nuanceren. Onder anderen politicus Frits Bolkestein, architect Wilfried van Winden, socioloog Willem Schinkel, theoloog/filosoof Tariq Ramadan, antropoloog Eric Roose en Ole Bouman (directeur Nederlands Architectuurinstituut) geven hun visie op de architectonische verschijning van dit voor Nederland nieuwe type gebouw en zetten uiteen welke sociaal-maatschappelijke invloeden dit heeft. Tegelijkertijd wordt uiteengezet welke effecten de moskee uitoefent op de maatschappij. Door middel van een visuele weergave van de algemene en historische kenmerken van de moskee (Mosguide), drie intrigerende beeldessays en een mix van politiek-maatschappelijk getinte essays en columns, bieden Erkoçu en Buğdacı in De Moskee. een herbezinning op de betekenis van de moskee in de West-Europese context. Actuele moskeeontwerpen tonen de maatschappelijke, functionele en architectonische rijkdom die deze herbezinning met zich mee kan brengen.
Deze publicatie kwam mede tot stand met steun van het Stimuleringsfonds voor Architectuur en het Fonds BKVB – Intendant Culturele Diversiteit.
Blog:Volume#19 Architecture of Hope
In samenwerking met 355°, Art Beyond Borders en het aan de Universiteit van Zurich gelieerde Design2Context exploreert ontwerptijdschrift Volume de mogelijkheden en onmogelijkheden van het multicultureel ontwerp. Moet het ontwerp primair gezicht geven aan groepen en minderheden; via het beeld identificatie en worteling realiseren? Kan het ontwerp zich openstellen voor associatie of toeëigening door verschillende culturen? Kan ontwerp een verhaal vertellen waarin bewoners en bezoekers zich kunnen terugvinden? Deze vragen komen aan de orde in Volume #19.
In samenwerking met 355°, Art Beyond Borders en het aan de Universiteit van Zurich gelieerde Design2Context exploreert ontwerptijdschrift Volume de mogelijkheden en onmogelijkheden van het multicultureel ontwerp. Moet het ontwerp primair gezicht geven aan groepen en minderheden; via het beeld identificatie en worteling realiseren? Kan het ontwerp zich openstellen voor associatie of toeëigening door verschillende culturen? Kan ontwerp een verhaal vertellen waarin bewoners en bezoekers zich kunnen terugvinden? Deze vragen komen aan de orde in Volume #19.
De publicatie zal gepresenteerd worden op een werkconferentie in april over de wenselijkheid van een opleidingsmodule tot Social Designer met in de avond een publieksprogramma over het ontwerpen van identiteit.
Op pagina 90 van deze uitgave van Volume, heeft CONCEPT0031 een bijdrage geleverd. In een interview door Mieke Dings gaan Cihan Bugdaci en Ergün Erkoçu het “Poldermoskee debat” aan. Lees het gesprek in Volume # 19.
Blog:Interview RE.public
quote uit het interview:
..”De overheid moet zich vooral niet bemoeien met het moskeebeleid, zegt de Turks-Nederlandse architect Ergün Erkoçu. ‘Laat het over aan de nieuwe generatie moslims, alleen zo zullen er geëmancipeerde gebedshuizen ontstaan die geworteld zijn in Nederland.”….
quote uit het interview:
..”De overheid moet zich vooral niet bemoeien met het moskeebeleid, zegt de Turks-Nederlandse architect Ergün Erkoçu. ‘Laat het over aan de nieuwe generatie moslims, alleen zo zullen er geëmancipeerde gebedshuizen ontstaan die geworteld zijn in Nederland.”….
het volledige interview volgt na publicatie (eind juni 2008)
Project:ArchitectuurTurks Cultureel Centrum, Doetinchem
De kracht van het ontwerp komt uit de beperkingen die het programma en het budget opleggen. Dit zorgt ervoor dat niet het hele hebben en houden in het ontwerp wordt gegooid met overdaad aan ideeën en zonder onderlinge samenhang. Het Turks Cultureel Centrum (TCC) lijdt niet aan dit euvel. De uitgangspunten zijn spaarzaam, zitten elkaar niet in de weg en komen daardoor allen tot hun recht.
De locatie van het nieuwe TCC is het voormalige bowlingcentrum liggend aan de Kennedylaan in Doetinchem. De Kennedylaan is onderdeel van de stedelijke hoofdontsluiting. Het plangebied ligt ingeklemd tussen bestaande kruisingen met de Ds. Van Dijkweg en Rozengaardseweg.
De kracht van het ontwerp komt uit de beperkingen die het programma en het budget opleggen. Dit zorgt ervoor dat niet het hele hebben en houden in het ontwerp wordt gegooid met overdaad aan ideeën en zonder onderlinge samenhang. Het Turks Cultureel Centrum (TCC) lijdt niet aan dit euvel. De uitgangspunten zijn spaarzaam, zitten elkaar niet in de weg en komen daardoor allen tot hun recht.
De locatie van het nieuwe TCC is het voormalige bowlingcentrum liggend aan de Kennedylaan in Doetinchem. De Kennedylaan is onderdeel van de stedelijke hoofdontsluiting. Het plangebied ligt ingeklemd tussen bestaande kruisingen met de Ds. Van Dijkweg en Rozengaardseweg.
Het gebouw, een Turks Cultureel Centrum
In de tijdgeest van de 21ste eeuw vraagt de architectuur van een moskee een modern en dynamisch ontwerp. Belangrijke elementen zijn niet alleen de gebruikers, maar tevens stedelijke context waarbinnen het gebouw wordt geplaatst. Tevens is het gebouw toereikend voor jong en oud, eerste en latere generaties, Turks, Islamitisch en Nederlands.
Het project voorziet in een ideale relatie tussen maatschappelijke ideeën, programmatische eisen, functionaliteit en visuele expressie. Dit maakt het vervolgens mogelijk dat de functie van de moskee optimaal benut zal worden.
De verschillende (en soms overlappende) functies die zich bevinden in de moskee hebben geleid tot multifunctionele en aanpasbare ruimten die, afhankelijk van de functie, tegelijkertijd zorgen voor natuurlijk integrerende interactie tussen haar gebruikers. Buiten deze functies vangt het ook de fluctuaties van bezoekers en gebruik op. Zo kunnen ruimten aangepast worden tijdens top dagen, zodat er extra gebedsplekken worden gecreëerd, maar kunnen er ook conferenties, feesten, colleges of lezingen gehouden worden.
De moskee heeft als doel de binding van jong en oud, de Doetinchemers, te stimuleren en versterken.
Herkenbaarheid
Belangrijke elementen die een plek hebben gevonden in het ontwerp zijn water, licht, geluid, kalligrafie en materialisering.
Het TCC is vertegenwoordigd door een eigen volume. Samen vormen de verschillende vlakken (materialen) een afgewogen geheel. We hebben ons tot doel gesteld een specifiek gebouw te maken dat net als haar gebruikers sober en eerlijk is. Deze overwegingen hebben geleid tot een uit beton, hout, glas en baksteen vervaardigde cultureel centrum.
Ondanks de helderheid en soberheid van het ontwerp is het niet helemaal gevrijwaard van symboliek en ornament. Op verschillende plekken komt dit terug in materialisering. Eveneens zijn de abstracte minaret en de koepels daar voorbeelden van. Tevens is er kaligrafie in de buitengevels opgenomen en wordt beton voorzien van subtiele verwijzingen, wat ook terug komt in de metseltechnieken.
Gebedsruimte
Deze gebedsruimte wordt gecombineerd met een reinigingsruimte voor het wassingritueel. Tevens is de gebedsruimte zodanig toegankelijk dat er veelvoorkomende irritaties bij het uitdoen en opbergen van schoenen worden voorkomen. Zo is er de schone gang met meerdere toegangen tot de gebedsruimte, wat zorgt voor een ideale toegankelijkheid. Het oproep tot gebed zal levensecht ervaren worden door de gecreëerde atmosfeer in de gebedsruimte. Tegelijkertijd zal deze oproep worden vertaald in lichtdiagrammen en naar buiten worden gezonden middels de minaret. Het dak is voorzien van zes openingen waardoor op elke plek in de ruimte de ervaring op hemelse wijze wordt ervaren, dit wordt tevens geaccentueerd door de hoogte van de ruimte.
De ruime trap die toegang biedt aan de bovengelegen verdiepingen, waaronder de gebedsruimte, doet dienst als verkeersruimte, maar ook als zitmeubel. De trap biedt mogelijkheden om in het midden de schoenen uit of aan te doen. Dit alles zal de verkeer toestroom in goede orde leiden.
Er is gekozen in dit ontwerp om het reine en onreine van elkaar te scheiden. Hierdoor is o.a. de toilet gescheiden van de wasruimten. De schoenkasten zijn opgenomen in de toegangswand tot de gebedsruimte. Hierdoor zijn de schoenen altijd overzichtelijk en ordelijk terug te vinden.
‘Turku odasi’
Deze ‘pre-pray’ en/of ‘after-pray’ ruimte is de ruimte voor ontmoeting, ontspanning en/of verdieping. Deze ruimte is zodanig multifunctioneel dat deze tevens fungeert als bibliotheek en internet-ruimte. Jong en oud ontmoeten elkaar hier en zorgen voor de nodige levendigheid buiten de gebedstijden om.
Hier kan men (inter-) nationaal nieuws lezen via internetzuilen of kranten, digitaal preken na-luisteren, maar ook samenkomen met familie, vrienden of visite. Vanuit deze ruimte is er tevens zicht op de foyer, cultifunctiezaal en de Kennedylaan.
Cultifunctiezaal
Deze multifunctionele zaal is een combinatie van een conferentiezaal, vergaderruimte en feestruimte. Naar gelang de wens van gebruik kan de ruimte worden getransformeerd in twee ruimten.
Het gebouw bezit tevens verhuurbare ruimten voor bijvoorbeeld een kapper of kleine winkel voor dagelijkse behoeften.
Park(eren)
Het terrein van het TCC heeft een in- en uitrit aan de Kennedylaan. Het terrein heeft tevens 62 parkeerplaatsen (400 – peil) voor de bezoekers van het gebouw. Deze parkeerplaatsen zijn zodanig opgenomen in het park dat de openstaande parkeerplaatsen in het groen wegvallen, dit door gebruik te maken van doorgroei bestrating en markeringen. Er is tevens een speelplek in het park(eren) opgenomen waar jong en oud, bezoekers van het TCC en omwonenden, gebruik van kunnen maken. Tevens is het gebouw (peil = 0) zo geplaatst in het park, dat het naastliggende Atrium wordt gescheiden door een ruime groenstrook met bomen, planten en bloemen. Het gebouw wordt omkaderd door een ruime veranda die tevens als toegangspad fungeert.
De Imam-bungalow
Deze woning, bestemd voor de imam en de gasten, opent zich naar het park (en gebouw) toe. De woning wordt verbonden door middel van een ruime waterbassin. Het water tussen de bungalow en het TCC vormt een verbindingsbuffer en zorgt ervoor dat er een ontspannende/dempende binding ontstaat met de drukke verkeersweg gelegen aan de Kennedylaan. Het park maakt door deze watervoorziening deel uit van het geheel. Er is door deze gehele stedenbouwkundige indeling van het terrein een extra entree/toegang ontstaan aan het achterpad dat grenst aan de imam-bungalow.