Urbanism - Architecture - Pluricultural studies
100% Eigen Wijs is een interviewbundel waarin 20 kleurrijke karakters tips en adviezen delen met studenten en starters op de arbeidsmarkt. De bundel is een initiatief van het DIVAZ netwerk om je te inspireren bij jouw zoektocht naar een stage of baan. Wij willen laten zien hoe anderen je zijn voorgegaan en inmiddels succesvol opereren op de arbeidsmarkt en in hun persoonlijk leven. De geïnterviewden zijn allen uitzonderlijk maar zeker geen uitzondering. Op deze website staat elke maand een inspirerend interview met iemand die volgens ons 100% Eigen Wijs is en zijn/haar loopbaan en leven tot een succes maakt.
Ambities heeft de jonge architect Ergün Erkoçu (1980) genoeg. Voor nu en voor straks. “Ik wil graag snel een keer mijn ontwerpen terugzien in een tastbaar product, de ontwerpen als het ware kunnen bewijzen. Verder lijkt het mij fantastisch de eerste ‘allochtone’ Rijksbouwmeester te worden, degene die de regering adviseert over architectuur(beleid), stedelijke ontwikkeling en de rijkshuisvesting”. Hij voegt daar aan toe: “ja, dat stempel allochtoon krijg je nog steeds in Nederland, dan maar gebruiken, want ik hoop het natuurlijk te kunnen worden op basis van mijn kwaliteiten”.
CONCEPT0031
Ergün verenigt de Nederlandse en Turkse cultuur in zich, dat levert hem extra waardevolle bagage op. Met een Turkse vader en Nederlandse moeder en twee zusjes, groeit hij op in Den Haag. In Turkije komt hij nog wel vaak. “Ik heb 10 neven van dezelfde leeftijd in Turkije, dat is leuk, in de tussentijd hebben we veel contact over MSN”. In de zomer van 2007 is hij afgestudeerd aan de Technische Universiteit Delft. Hoewel hij stage/werkplekken had bij gerenommeerde architectenbureaus als Roeleveld-Sikkes Architects en Mecanoo Architecten was het voor hem al duidelijk dat hij zijn eigen bureau zou oprichten. “Die eigen verantwoordelijkheid spreekt mij enorm aan en ik ben overtuigd van mijn ideeën, ik ben nu eenmaal een beetje eigenwijs” verklaart hij. Hij geeft zijn bureau de naam CONCEPT0031 (de telefooncode van NL). “Het concept van Nederland interesseert mij ontzettend. Het is een vrijzinnig en divers land en het typische is dat je vanuit tegenstellingen tot iets kunt komen, er zo leuke dingen kunnen ontstaan. Het is tevens een concept waar we met z’n allen nog dagelijks aan bouwen, in beweging is. Dat inspireert mij in mijn architectuur, mijn dagelijkse werkzaamheden, vandaar CONCEPT0031”. De naam is niet het enige dat origineel is aan dit architectenbureau. Het is namelijk een bureau dat naast architectuur debatten, exposities en allerlei activiteiten om de architectuur heen organiseert. “Wij horen regelmatig dat we pioniers zijn in de architectenwereld op dit gebied. De informatie uit debatten en exposities gebruik ik als voeding voor mijn architectuur”.
Duizendpoot
Ergün zit niet alleen vol plannen, hij initieert ze en voert ze ook uit. Hij is een echte duizendpoot. Hij is bezig met een project in het Haagse Transvaal en het Amsterdamse Slotervaart. Zijn boek ‘De Moskee’ is net uitgekomen. Een boek die hij samen met Cihan Bugdaci heeft geschreven over politieke, economische en maatschappelijke transformaties. “Met het boek wil ik het debat aangaan over de veranderende samenleving”. Volgens Ergün is deze veranderd van een monocultuur naar een multiculturele en groeien we nu naar een pluriculturele samenleving toe. Het gaat niet alleen meer om verschillen tussen allochtonen en autochtonen, maar ook cultuur, educatie, identiteit, etc. worden gemengd en spelen een rol. Verder is Ergün intendant ‘culturele diversiteit’ voor het Fonds BKVB en organiseert hij o.a. ’keukentafelgesprekken’ waarbij hij onder genot van een maaltijd diverse mensen uitnodigt vanuit alle gelederen van de samenleving; van rappers tot politici en van kunstenaars tot wetenschappers. “Men krijgt dan de gelegenheid om met elkaar in discussie te treden over actuele onderwerpen. Juist de informele setting thuis maakt dat er vernieuwende ideeën ontstaan, welke we weer verder uitwerken.”
Salsa-scholen en schuilmoskeeën
“Voor veel mensen is architectuur vooral een mooi plaatje. Voor mij is het zoveel meer dan dat, het is een heel complex sociaal proces”. De visie van Ergün in het kort op architectuur. Dit vraagt om uitleg en Ergün legt het uit op de manier waarop hij dat het liefst doet; door gebruik te maken van projecten en voorbeelden. “Sociale problemen zijn in mijn visie gekoppeld aan architectuur. Neem bijv. een groot plein in de Schilderswijk in Den Haag waar veel sociale woningen voor grote gezinnen om heen zijn gebouwd. Gezinnen met kinderen van soms 6 tot 24 jaar oud. Dan is het huis letterlijk snel te klein. Je ziet dat door ruimtegebrek in huis kinderen (vooral jongens) de publieke ruimte als eigen ruimte gaan opeisen. Dit kan weer tot overlast en spanningen leiden voor de buurt. Een architectuur die rekening houdt met de omgeving en doelgroep kan dit voorkomen. Helaas wordt er op dit terrein in Nederland nog teveel in hokjes gedacht en zijn woningbouwcoöperaties nog niet zo ver dat bij het bouwen van woningen met al de sociale factoren rekening wordt gehouden”. Het is duidelijk dat Ergün weet waarover hij praat. “Bewoners in wijken als Transvaal in Den Haag gaan niet naar een georganiseerde bijeenkomst om hun mening te geven en mee te denken. Wij hebben daarom een eigen methode om te inventariseren hoe mensen echt gebruik maken van hun woning en wijk. Wij gaan naar de mensen toe en praten een op een met ze, op een informele manier, dat werkt”. Van salsa-scholen in tuinen tot schuilmoskeeën in woonkamers, het bleek er allemaal te zijn in de wijk.
Memardutch
Ergün heeft “iets” met de moskee, dat is duidelijk. “Het is het meest zichtbare en gevoelige symbool voor tegenstellingen in de maatschappij” is zijn visie. Tijdens zijn studie HTS Bouwkunde in Rotterdam ontwerpt Ergün samen met vrienden Adnan Akyüz, Deniz Yilmaz en Abdeluahab Hammiche een ontwerp genaamd Poldermoskee. “Met dit ontwerp wonnen wij een prijsvraag voor beste afstudeerproject en een prijs voor maatschappelijke relevantie. Toen we een persbericht de wereld instuurden kwamen er ontzettend veel reacties”. Die reacties werkten als een katalysator en ad-hoc werd architectenbureau Memardutch opgericht. Direct daarop begon de studie aan de Technische Universiteit Delft. Zelf is Ergün in 2007 uit Memardutch gestapt maar kijkt terug op een leerzame periode waarin veel debatten werden georganiseerd in Haarlem over thema’s als moskee architectuur, vrouwen in de architectuur, ‘gonnabeez’ (jong aanstormend talent) en straatcultuur.
Plukker
Het gaat goed met Ergün en met CONCEPT0031. Het bureau won in 2008 een prijs van Div-Management en kreeg een bijzondere vermelding voor haar werkwijze. Het bureau is een bron van inspiratie. Heeft de eigenaar zelf nog een rolmodel of een architectonisch hoogstandje die hem inspireert? “Mijn inspiratie haal ik uit verschillende mensen (daar hoort zijn vriendin sinds zijn 15e zeker toe) en dingen, ik ben een echte plukker”. Er staat een gebouw in Eindhoven midden in een probleemwijk, of beter gezegd krachtwijk, dat conflicterende groepen weet te binden. Goedkope en dure appartementen en kantoren, parkeerplaatsen, een politiepost, een Turske bazaar, een plein en een prostitutiezone, alles in één complex. Dat vind ik schoonheid. Voor mij ligt het in de combinatie van het innerlijke in een gebouw, de functionaliteit en hoe het naar buiten communiceert”.
Here and now
Op dit moment is Ergün bezig met een opdracht voor een clubrestaurant in Den Haag. “Ik heb de opdracht om van deze club (tot nu toe vooral een club voor de Haagse gay-scene) een ‘open minded’ club te maken die voor een breder publiek toegankelijk is, waarbij zowel homo als hetero elkaar kan ontmoeten. Dat past ook in het plaatje dat Den Haag dit jaar de stad is waar Roze Zaterdag gehouden gaat worden”. Van moskee tot homo-club, dat is niet alleen typisch Nederlands, het is typisch het concept 0031.
Interview en foto’s: Fatma Kaya